جلو زدگی فک پایین یا چانه یا پروتروژن چانه در واقع نوعی اختلال بایت یا مال اکلوژن است که منجر به عدم قرارگیری صحیح دندان ها روی هم می شود. بدین صورت که دندان ها به درستی بر روی یکدیگر جفت نمیشوند. عموما ارتودنسی به دلیل جلو زدگی غیر طبیعی چانه و عدم هماهنگی دندان ها بر روی هم انجام می گیرد. جلو زدگی فک یا چانه در اثر جلو زدگی دندان های جلوی فک پایین اتفاق می افتد و منجر به جلو آمدن دندان های پایینی نسبت به دندان های فک بالا می شود. جلو زدگی چانه یا فک باعث ایجاد اختلال در سلامت دهان و دندان شده و از اعتماد به نفس فرد می کاهد. در ادامه این مطلب از دکتر سلمان شاکری ، بهترین جراح زیبایی صورت و بینی در شیراز ، بیشتر به توضیح این مسئله می پردازیم.
دلایل جلو زدکی فک
جلو زدگی فک پایین یا چانه می تواند به دلایل زیر رخ دهد :
- وراثت
- اختلالات استخوانی – اسکلتی فک
- بزرگی فک پایین
- کوچک بودن فک بالا
- عدم همراستایی دندان ها
- عوامل محیطی
- تنفس از راه دهان
- عادات نادرست غذایی
درمان جلو زدگی چانه در کودکان در شیراز
اساسی ترین راه جهت درمان پروتروژن چانه اقدام زودهنگام می باشد. بنابراین می توان اذعان داشت که در صورت تشخیص به هنگام جلوزدکی فک پایین یا چانه ، می توان از نیاز به انجام اعمال جراحی در آینده پیشگیری به عمل آورد. بهترین زمان جهت درمان پروتروژن چانه در کودکان قبل از 8 سالگی می باشد ، چرا که رشد استخوان های فک در این سنین فعال است و ایجاد تغییر در شکل ظاهری چانه در این سن به راحتی امکان پذیر است. به توصیه انجمن دندانپزشکی تمامی کودکان می بایست پیش از 7 سالگی توسط متخصص ارتودنسی تحت معاینه قرار گیرند و بدین ترتیب می توان از نیاز آنان به درمان های تهاجمی و همچنین پیچیده و دشوار در آینده کاست.
رایج ترین شیوه های درمانی پروتروژن چانه در کودکان
- استفاده از بزرگ کننده کام یا فک بالا
- هدگیر معکوس یا فیس ماسک
- پدچانه یا چین کاپ
لازم به ذکر است هر یک از روش های درمانی فوق الذکر که برای درمان جلو زدگی چانه مورد استفاده قرار گیرند ، ممکن است باز هم در آینده نیاز به درمان تکمیلی به کمک براکت ارتودنسی وجود داشته باشد.
درمان جلو زدگی چانه در بزرگسالان در شیراز
از آنجایی که در بزرگسالی رشد استخوانها به تکامل رسیده است امکان درمان پروتروژن چانه یا فک از طریق بزرگ کننده فک و هدگیر معکوس امکان پذیر نخواهد بود ، لذا در سنین بزرگسالی درمان جلو زدگی فک پایین یا چانه ، بسیار محدود می گردد. برای درمان این مشکل در بزرگسالی در صورتی که ماهیت دندانی داشته باشد احتمالا نیازی به انجام عمل جراحی نخواهد بود و عموما از طریق کشیدن دندان می توان بهم ریختگی و ناهمراستایی دندان ها را بهبود بخشیده و در نهایت به کمک براکت ارتودنسی دندان ها را صاف و مرتب نمود.
“جراحی جلو آوردن فک بالا” و “عقب بردن فک پایین”(Bimaxillary osteotomy)
جهت درمان پروتروژن فک پایین در بزرگسالان چنانچه ماهیت استخوانی داشته باشد از طریق جراحی اصلاحی فک می توان موقعیت استخوان های فک را تغییر داده و اصلاح کرد. عمل جراحی اصلاحی فک در شیراز ، تحت بیهوشی عمومی انجام گرفته و طی آن فک بالا به سمت جلوتر کشیده شده و فک پایین به سمت عقب تر کشیده می شود. در این موارد ممکن است نیاز به استفاده از براکت ارتودنسی قبل و بعد از جراحی ضرورت یابد.
اگر آندربایت درمان نشود چه اتفاقی می افتد ؟
در صورتی که اوربایت خفیف باشد ، نیازی به درمان و مداخله پزشک نیست. اما آندربایت در تمامی موارد به درمان نیاز دارد حتی اگر شدید نباشد. دلیل این مسئله این است که وضعیت دندان ها و فک در این عارضه کاملا معکوس می باشد. به همین سبب اگر به صورت مناسب و اصولی درمان نشود ، علاوه بر اینکه ظاهر غیر عادی برای فرد ایجاد می کند ، از نظر سلامت جسمی نیز مسائل متعددی را به وجود می آورد.
از جمله مواردی که عدم درمان جلو زدگی فک پایین یا چانه در شیراز ، ایجاد می کند می توان به مشکلاتی در جویدن ، درد که در طول زمان نیز ممکن است بیشتر و بدتر شود. حتی اگر با وجود این مشکل ، علائمی ندارید باید بدانید که در کودکی و بزرگسالی عواقب ناشی از آن بسیار شدیدتر خواهد شد و موجب سایش دندان ها و از بین رفتن مینای دندان می شود. در صورتی که این مشکلات ادامه پیدا کنند ، احتمال پوسیدگی دندان ها افزایش پیدا می کند و موجب ایجاد عفونت در لثه ها می شود. افزایش سن موجب می شود که که این درمان پیچیده شده و به سختی قابل انجام باشد به همین سبب به افراد توصیه می شود زمانی که متوجه اولین علامت آندربایت شدند ، نسبت به درمان فوری آن اقدام نمایند.
عوارض ناشی از جلو زدگی فک پایین یا چانه چه می باشد ؟
- ایجاد فشار بر روی فک و احساس درد شدید که می تواند منجر به گوش درد و سردردهای مکرر نیز شود.
- قرار گرفتن دندان ها به صورت ناهموار و سایش آن ها موجب ضعیف شدن مینای دندان ها می شود که در نهایت منجر به پوسیدگی و شکستگی دندان ها خواهد شد.
- افرادی که به مشکل جلو زدگی فک یا چانه دچار هستند ، این عارضه بر روی تنفس ، صحبت کردن ، بلعیدن و جویدن غذا نیز اختلال ایجاد می کند.
- این اختلال در چهره فرد نیز تاثیرگذار است و موجب می شود چانه بیمار از حالت طبیعی بزرگتر بنظر برسد.
- تمامی این موارد بر روی اعتماد به نفس بیماران و سلامت روان آن ها تاثیرات منفی خواهد گذاشت.